Page content
Wat zie ik?
IJs op een bevaarbare waterweg tijdens een hevige vorstperiode en stukken ijs op de waterkering.
Over het algemeen zal ijsgang zich voordoen in de vorm van een ijslaag of ijsschotsen. In sommige gevallen kan door wind of stroming kruiend ijs ontstaan. Bij veel en langdurige ijsvorming kunnen zelfs ijsdammen ontstaan.
Wat zijn oorzaak en gevolg?
Een drijvende ijslaag of ijsschotsen kunnen door wind en stroming gaan kruien. Bij veel en langdurige ijsvorming kunnen zelfs ijsdammen ontstaan. Kruiend ijs kan veel extra druk op de waterkering geven en de dijkbekleding beschadigen. Ook kan ijs kunstwerken blokkeren.
IJsdammen belemmeren de doorstroom van het water, waardoor het water nog meer kan stijgen.
Waar zit de schade?
De temperatuur en het zoutgehalte van het zeewater geven zelden aanleiding tot ijsvorming. IJsvorming en kruiend ijs komen vooral voor bij grotere meren en in zeearmen.
Op de rivieren kan ijsvorming leiden tot beïnvloeding van de rivierwaterstand omdat de ijsvorming het afvoerdebiet belemmert. IJslagen geven een beperkte verhoging van de waterstand door de verhoging van de stromingsweerstand. IJsdammen kunnen het doorstroomprofiel voor een groot deel afsluiten, waardoor als gevolg van opstuwing bovenstrooms grotere verhogingen van de waterstand mogelijk zijn. Dit kan leiden tot overloop van de oevers.
Wanneer ijsvorming in combinatie optreedt met hoge waterstanden of zware golfaanval, kan de dijkbekleding en de kruin van de dijk beschadigen. Hierdoor kan het grondlichaam eroderen en de dijk bezwijken.
Hoe ziet het eruit?
Meer weten?
Dirk Carstensen: Eis im Wasserbau - Theorie, Erscheinungen, Bemessungsgrößen. (Ice in Hydraulic Engineering - Theory, Phenomena, Design Parameters). Dresdner Wasserbauliche Mitteilungen Heft 37, TU Dresden, 2008.