Skip to main content

Aanleg van een steunberm

Een steunberm is een stabiliteitsverhogende maatregel met grond/zand aan de binnendijkse kant van de kering.

Wat is het?

Een steunberm is een stabiliteitsverhogende maatregel aan de binnendijkse kant van een kering. 

Wat doet het?

De steunberm is een stabilisatie van het binnentalud en wordt in een kort tijdsbestek op het maaiveld aan de binnenteen beginnend aangebracht. Dit gebeurt met waterdoorlatend materiaal, zoals bijv. zand om ervoor te zorgen dat eventueel opgesloten water makkelijk uit de dijk kan stromen en omdat dit materiaal beter beschikbaar is en ook bij slecht weer relatief eenvoudig te verwerken is. 

Waar kan het gebruikt worden?

De steunberm in het meest effectief als een zo groot mogelijk gedeelte in het passieve deel van de afschuiving wordt aangebracht. Dit is vooral belangrijk als opdrijven of opbarsten speelt. 

Een steunberm is ook een geschikte maatregel bij microinstabiliteit. Microinstabiliteit treedt op ter plaatse van het binnentalud. Deze maatregel is het meest effectief als deze zo veel mogelijk tegen het talud wordt aangebracht. het zand van de steunberm werkt als filter waardoor het materiaal uit de dijkskern niet meer kan worden uitgespoelt. Als de kans op macro-instabiliteit niet zo groot is kan de berm dus relatief smal en hoog worden aangebracht. Ook kan een taludverflawuing worden aangebracht. 

Hoe ziet het eruit?

Steunbermen van zandzakken zijn alleen geschikt voor lokaal beperkte inzet. Dit is een optie bij  rekatif kleine dijekn of kaden en als het probleemgebied zeer beperkt is in lengte richting van de dijk.

Steunberm van zand hoogwater 1993 bij Ochten (bron: RWS)
Steunberm van zand hoogwater 1993 bij Ochten (bron: RWS)
Steunberm langs een dijk bij hoogwater 1993 (bron: RWS)
Steunberm langs de binnenteen
steunberm van zandzakken binnendijks
Steunberm van zandzakken binnendijks

LET OP!  (belangrijke uitvoeringsaspecten)

  • De bermen moeten van beneden naar boven in dunnen lagen worden aangebracht, dus beginnend zo ver mogelijk uit de binnenteen. 
  • Vooral bij slappe ondergrond is de kans op afschuiven of wegzakken van de berm zelf aanwezig. Om de kans hierop te verkleinen kan een stevig geotextiel of geogrid op het maaiveld worden aangebracht. 
  • Als de kans groot is dat de noodmaatregel een permanente maatregel wordt, dient de grasbekleding op het binentalud (daar waar de berm aansluit op de dijk) te worden verwijderd. 
  • Wanneer er belendingen (huizen) nabij de teen van de waterkering staan moet worden afgewogen of hier de verzwaring nodig is, en dient met schade aan de belendingen rekening te worden gehouden. 
  • De transportroute voor de benodigde materialen dient op polderniveau te worden gevonden. Het materiaal kan beter niet vanaf de kruin worden aangevoerd omdat door de extra belasting de stabiliteit van de dijk afneemt. 
  • Een steunberm kan in basis ook wordt gemaakt met zandzakken. Dit is mogelijk alleen een optie bij relatief kleine dijken of kaden en als het probleemgebeid zeer beperkt is in lengterichting van de dijk. Er zijn namelijk al snel erg veel zandzakken nodig.

Welke aanvullende noodmaatregelen zijn mogelijk?

als er ook een pipingprobleem is kan de berm ook als brede pipingberm worden aangelegd om de kwelweglengte te vergroten.